Persbericht april 2001
Toonkunstkoor Leiden e. o. zingt Johannes Passion in Leiden en Noordwijk
Op woensdag 11 en donderdag 12 april voert het Toonkunstkoor Leiden e.o. in samenwerking met het Dordts Kamer Orkest de Johannes Passion van Johann Sebastian Bach uit: op 11 april in de Pieterskerk in Leiden en op 12 april in de Grote of St. Jeroenskerk in Noordwijk-Binnen. Het Toonkunstkoor luidt met deze dubbele uitvoering de feestelijkheden voor zijn 50-jarig jubileum in.
De Johannes Passion is de enige passie van Bach die in zijn geheel de geschiedenis overleefd heeft, al schijnt de componist er zelf nogal aan gesleuteld te hebben. Hij schrapte koren en aria”s of voegde deze in afhankelijk van de bezetting die beschikbaar was en de kwaliteit daarvan. Het verhaal is gebaseerd op het lijdensverhaal uit het evangelie van de apostel Johannes. Volgens de overlevering heeft deze Christus zelf van dichtbij gekend en misschien is het wel daardoor dat hij in zijn beschrijving vooral diens menselijke kant benadrukt en niet zozeer de goddelijke zoals Mattheus. Johannes beschrijft het lijden en sterven als een dramatische gebeurtenis op zich. Wie een christelijk religieuze opvoeding heeft gehad, kent het verhaal natuurlijk. Voor mensen zonder deze achtergrond moet het echter ook zeker herkenbaar zijn: konkelende geestelijke en wereldlijke machthebbers, verantwoordelijke personen die even de andere kant op kijken, verraad in het klein en het groot en een opgehitste menigte die bloed wil zien. Eigenlijk een verhaal dat je overal in het heden en verleden tegenkomt. Bach vertaalt de visie van Johannes met muzikale middelen als heftige koorpartijen en veel gebruik van chromatiek, waarmee het wrange karakter van sommige teksten geaccentueerd wordt. In het openingskoor wordt de Heer door koor en orkest geprezen met heel veel kleine nootjes. De handeling wordt daarna tot leven gebracht door een samenspel van solisten, die de verschillende personages vertolken en het koor dat de onsympathieke rol van ‘het volk’ vervult. Tussendoor zingt het koor in de koralen de stem van de toeschouwers op afstand, met gevoelens van medelijden, onbegrip of zelfs opstandigheid. Alle opwinding en dramatiek komt uiteindelijk tot rust in het prachtige slotkoor Ruht wohl. De Johannes Passion is afgezien van het verschil in teneur van de tekst ook kleiner van opzet dan de Mattheus Passion (en dus ook niet zo”n lange zit).
De solisten zijn: Diane Verdoodt (sopraan), José Scholte (alt), Robert Luts (tenor, evangelist), Otto Bouwknegt (tenor, aria”s), Frans Huijts (bariton, Christus) en Ronald Aijtink (bas, aria’s).
Het Dordts Kamer Orkest verzorgt reeds vele jaren begeleidingen van koren in de regio en daarbuiten, zelfs tot in België, Frankrijk en Duitsland. Op het orgel is te beluisteren: Truus Isendoorn, tevens vaste begeleidster en repetitor van het Toonkunstkoor, luit speelt: Elly van Munster en viola da gamba: Freek Borstlap (in Leiden) en Ivanka Neeleman (in Noordwijk). Koor en orkest worden geleid door Hans van der Toorn, dirigent van het Toonkunstkoor.